Shangai EXPO'da sizi neler bekliyor?

Özgür Gürbüz - CRI Türkçe Servisi / 27 Nisan 2010

EXPO'nun kısa tarihçesi 
Yola, "daha iyi bir kent, daha iyi bir yaşam" sloganıyla çıkan EXPO 2010 Dünya Fuarı'nın öyküsü aslında oldukça eskilere uzanıyor. 1844 yılında Paris'te düzenlenen Fransa Endüstri Fuarı'nın ortaya attığı fikirle ilk uluslararası Dünya Fuarı- 1 Mayıs 1851'de Londra'da açıldı. Fuarın adı tam olarak, "Tüm ülke endüstrilerinin büyük sergisi"ydi. Bu fuar ülkeler üzerinde büyük etki bıraktı ve birçok uluslararası fuarın yapılmasına neden oldu. Bu fuarlar, zamanla, "dünya fuarı" olarak anılmaya başlandı.
Fuarların öncelikli amacı, dünya ülkelerinin birbirlerine bilim, sanat ve teknoloji alanındaki yeni gelişmelerini tanıtmaktı. Bugün Kısaca "EXPO" olarak adlandırılan fuarlar bu amaca hizmet ettiği kadar kültürlerin buluşmasına da tanıklık ediyor. Fuar alanı içerisinde ülkelerin kurdukları pavyonlarda sadece son teknolojiyle üretilmiş yeni ürünler değil, pavyona adını veren ülkelerin kültürleri de tanıtılıyor. Kısaca özetlersek, bütün dünyayı gezmeye bir insan ömrü yetmeyebilir ama bir EXPO gezerek dünyaya ucundan da olsa bir merhaba deme şansınız var.

Shangai EXPO'nun amblemi ve maskotu
Öncelikle, fuarın açılış günü olan 1 Mayıs için tüm biletlerin şimdiden satıldığını, 2 ve 3 Mayıs için de sınırlı sayıda bilet kaldığını anımsatalım. Karamsarlığa kapılmaya gerek yok, Shangai EXPO tam 6 ay boyunca açık kalacak. Kapıdaki bayraklarda fuarın amblemi ve maskotunun resimleri var. Fuar alanına girmeden, sizlere EXPO'nun amblem ve logosundan da bahsedelim. Amblemde yer alan üç insan seni, beni ve onu temsil ediyor; yani büyük insan ailesini. Fikir, Çince dünya anlamına gelen karakterden "世" esinlenmiş. EXPO'nun sevimli maskotu "Haibao" ise şimdiden Çin'in tüm kentlerinde çeşitli hediyelik eşya formatlarında satışa sunulmuş durumda. Çin kültüründe şanslı adlardan biri olarak bilinen Haibao, "denizin hazinesi" anlamına geliyor.

EXPO hakkında pratik bilgiler
EXPO'ya geldiğimde nereden bilet alacağım diye tasalanmanıza gerek yok. Bulunduğunuz ülkelerden bile bilet almak mümkün. Bunun için yetkilendirilmiş merkezler var. Ayrıca fuar alanı çevresindeki kiosklardan ve birçok internet sitesinden bilet almak mümkün. Ayrıntılı bilgi için internette www.expo.2010.cn adresine gitmeniz yeterli. Bilet fiyatları, gittiğiniz gün ve zaman göre 90 ila 200 yuan arasında değişiyor. Zamanınız varsa üç günlük kombine bilet almanızı öneririz, ederi 400 yuan, yaklaşık 100 Türk lirası. Yedi günlük biletin fiyatı ise 900 yuan, çok daha avantajlı. Bir de vakti dar olanlar için gece bileti var. Akşam saat 5'ten sonra içeri girebiliyorsunuz ve sadece 90 yuan ödüyorsunuz. Biletler çevreye duyarlı materyallerden yapıldı ve içlerinde size pavyonları ziyaretinizde kolaylık sağlayacak bir mikroçip taşıyorlar.
Fuar kalabalık olacak o yüzden iyi bir gezi planı yapmak şart. EXPO'yu tam 70 milyon kişinin ziyaret etmesi bekleniyor. Bu 70 milyon ziyaretçinin 58 milyonunun Shangai dışındaki diğer eyaletlerden ve yurtdışından geleceği tahmin ediliyor. Bir Türkiye nüfusu kadar insan 6 ay içinde fuarı gezecek. Internetten de indirebileceğiniz fuar alanı haritaları olmadan gezimizi tamamlamamız zor. Fuar alanı 5 bölgeye ayrıldı. Bölge A'dan Bölge E'ye kadar. Hemen söyleyelim Türkiye pavyonu C Bölgesi'nde yer alıyor. EXPO ülke pavyonlarının yanısara Çin'deki farklı eyaletlerin pavyonlarına da evsahipliği yapacak. Ayrıca, fuarda "Tema Pavyonları" adı altında toplanmış çeşitli sergilerde var. B Bölgesinde Tema pavyonları binası içerisinde "Kentli Pavyonu", "Kent Refahı Pavyonu" ve Kentsel Gezegen Pavyonu"nu ziyaret edebilirsiniz. Bu pavyon binaları kağıt katlama sanatından esinlenerek inşa edildi. "Ayakizi" ve "Gelecek" adlı pavyonları D ve E bölgelerinde yer alıyor.

Fuar alanı içerisinde sadece pavyonlar yok. Aralıksız devam eden dans gösterileri, çocuklar için özel eğlenceler, her biri farklı bir ülke ve Çin içindeki bölgeyi temsil eden yiyecek içecek reyonları ve her gün düzenlenecek olan beş ayrı karnaval yürüyüşü EXPO alanına renk katacak. Size, fuar alanına kadar eşlik ettik, Shangai EXPO'yu dilediğiniz gibi gezmeniz için şimdi sizleri yalnız bırakıp, EXPO'yla ilgili son haberlere bir göz atmak istiyoruz. Fuar alanındaki pavyonları görmek için Shangai'a gelemeyecek olanlar için de bir önerimiz var. "turkish.cri.cn" adresimizden EXPO'yla ilgili ayrıntılı bilgi alabilir, pavyonlar ve fuar alanıyla ilgili video ve fotoğraflara ulaşabilirsiniz.
EXPO ziyaretiniz sırasında sağlık sorunları yaşar ve yardıma ihtiyaç duyarsanız 24 saat açık acil servisi arayabilirsiniz. 4008 185 050 numaralı telefon fuar boyunca acil sağlık yardımına ihtiyaç duyanlara hizmet verecek. Telefonun diğer ucunda İngilizce bilen operatörler de yer alıyor.

 Liderler de EXPO yolcusu
Shangai'da yapılacak EXPO 2010 Dünya Fuarı'nın açılış törenine, birçok yabancı lider ve fuar kapsamındaki etkinliklere katılacak birçok yabancı politikacının katılacağı bildirildi. Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Jiang Yu, şimdiye kadar 192 ülke ve 50 uluslararası örgütün fuara katılımının kesinleştiğini açıkladı.

 400 bin kişilik prova yapıldı
Geçtiğimiz hafta Shangai'daki EXPO alanı binlerce insanın ziyaretine uğradı. Kafanızın karıştığını tahmin edebiliyorum, karışmasın. Fuar üç gün sonra açılacak ama bu etkileyici organizasyonun başarılı geçmesini isteyen fuar yetkilileri tam altı gün boyunca prova yaptı. Beşinci ve en çok katılımın olduğu provaya 400 bin civarında kişinin katıldığı belirtiliyor. Turnikeler çalıştı, elektronik biletler alındı, pavyonlar ve gösteriler halka açıldı. Organizatörler, ters giden her şeyi tek tek not alıp, sorunları giderdiler. Sizin anlayacağınız işi son güne bırakmadılar. EXPO Bürosu sözcüsü Xu Wei, provalar sonrasında ortaya çıkan hatalar için, "Ütülenmesi gereken kırışıkların çıkması sürpriz değil" diyor. 7 numaralı metro hattı ve Shangan Caddesi'ne aşırı yüklenilmesi gibi. Fuar alanındaki yemekler de ziyaretçilere yetmedi. Tüm bu eksiklikler provalarda tespit edildi ve 1 Mayıs'taki açılışa kadar sorunların çözülmesi için ek önlemler alınıyor. Fuar alanında çalışan sayısının arttırılması, Çin pavyonuna olan büyük ilgiden dolayı pavyon biletlerinin dağıtımının bundan böyle 80 gönüllü tarafından Çin Bahçesi'nde de yaplması gibi. Bu biletler olmadan Çin Pavyonu'na girme şansınızın olmadığını anımsatalım. Ayrıca, EXPO'ya vardığınızda, görevliler sizi daha az yoğun olan girişler hakkında bilgilendirecek.

Kuşların atası da EXPO'da
EXPO'ya sanayi ürünlerini incelemek için gelmiş olabilirsiniz ancak hayat ticaretten ibaret değil tabii. Dünyanın en eski tüylü dinazorunun fosilini görmek isterseniz bu da EXPO alanında sergilenecek. Sinosauropteriks adlı bu dinazor, kuşların atası olarak da biliniyor.

Çevreci EXPO
Shangai EXPO, "daha iyi bir kent, daha iyi bir yaşam" temasına sadık kalarak birçok konuda çevreci seçenekleri de gündeme getiriyor. Bunlardan sonuncusu, 20 bin adet hazırlanan özel seyehat kartları. Shangai'daki ulaşım araçlarında kullanabileceğiniz bu kartın en büyük özelliği, 40 yuanlık ederinin yarısının, ağaçlandırma çalışmalarıyla, karbon salımını azaltan projelerde harcanacak olması.
Dünya fuarını yeşillendiren bir başka uygulama ise farklı yeşil enerji seçenekleriyle çalışan 40 adet otobüsün EXPO alanında hizmet verecek olması. Her bir otobüs 8 saat şarj edildikten sonra 1000 kilometre yol yapabiliyor. Otobüsler dışında 70 adet yakıt hücresiyle çalışan otomobil özel konuklara hizmet sunacak. 100'den fazla 11 kişilik elektrikli üstü açık araç da konuklara özellikle yüksek pavyonlara çıkması için yardımcı olacak.

Rakamlarla Çin ekonomisi 

• Çin'de 3G cep telefonu servisi kullanan abone sayısı bu yılın ilk üç ayında 5 milyon artarak 18 milyonu geçti.
• Beijing otomobil fuarı başladı. Fuarda 990 adet farklı araç sergileniyor ve 16 ülkeden 2 bin 100 firma fuara katılıyor. Fuar 2 Mayıs'a kadar halkın ziyaretine açık.
• Yılın ilk çeyreğinde Çin'in elektrik üretimi bir yıl önceki aynı döneme göre yüzde 20,8 oranında artarak 948 milyar kilovatsaati geçti. Termik santral kaynaklı üretim yüzde 24, nükleer kaynaklı üretim yüzde 7 artarken rüzgar enerjisi kaynaklı üretim yüzde 99 oranında arttı.
• Çin'in en büyük havayolu şirketi olan, Çin Güney Hava Yolları yılın ilk çeyreğinde karını geçen yılın aynı dönemine göre 6 kat arttırdı. Çin Güney Hava Yolları yılın ilk üç ayında 17 milyon 700 bin yolcu taşıdı.

Çin ekonomisinde geçen hafta (12-19 Nisan 2010)

Özgür Gürbüz-CRI Türkçe Servisi / 20 Nisan 2010

1 Mayıs günü Çin'in Shangai kentinde açılacak olan Expo 2010 Dünya Fuarı için geri sayım devam ediyor. Sadece fuar alanı değil, kentin tümünde ciddi bir hareketlilik gözlemleniyor. Hatta yeraltında bile. Expo boyunca da önemli görevler üstlenecek Shangai'ın 10 numaralı metro hattında, deneme sürüşlerine başlandı. 29 kilometre 600 metre uzunluğundaki metro hattı aynı zamanda Çin'deki en uzun metro hattı olarak da kayıtlara geçti. Kentteki metro hattının toplam uzunluğunda 420 kilometreyi geçti. Shangai'da 11 metro hattı var ve günde yaklaşık 4 milyon 780 bin metro bileti satılıyor.

Çin'de ehliyetli sürücü sayısı 205 milyon

 Yer altından yer üstüne çıkalım ve bir de oradaki trafiği mercek altına alalım. Yılın ilk üç ayında Çin'deki motorlu taşıt satışları yüzde 2,67 oranında artarak 4 milyon 980 bine ulaştı. Böylece Çin'deki toplam motorlu araç sayısı 192 milyona ulaşmış oldu. Hükümetin küçük arabalar için koyduğu düşük vergiler ve araçlarını yenilemek isteyen çiftçilere tanınan kolaylıkların bu artışta payı var. Çin'de ehliyetli sürücü sayısı 205 milyon ve bunların 22 milyonu ehliyetlerini son bir yıl içinde aldı. Ehliyet sahibi şoförlerin yüzde 80'inin yaşı 26 ile 50 arasında.

Çin 6 yıl aradan sonra dış ticaret açığı verdi

Çin, 6 yıl aradan sonra ilk kez Mart ayında dış ticaret açığı verdi. Dış ticaret açığının nedeni artan ithalat ve emtia fiyatlarındaki artış olarak gösteriliyor. Çin Gümrükler Genel Müdürlüğü tarafından açıklanan verilere göre, Mart ayında ihracat 112 milyar doları geçti. Ancak geçen yılın aynı ayına göre yüzde 66 oranında artan ithalat 119 milyar dolara ulaştı ve böylece 7 mlyar 200 milyon dolarlık bir dış ticaret açığı medana geldi. Çin'in dış ticaret hacmi ise geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 43 oranında artarak Mart ayında 231 milyar doları geçti.

    

Son günlerde ekonomiyle ilgili tartışmalarda sık sık gündeme gelen Renmenbi'nin değerinin yükseltilmesi tartışmaları da bu rakamlardan sonra başka bir boyutta değerlendirilebilir. Çin ile ABD arasındaki ticarette fazla veren Çin, Mart ayında da bu üstünlüğünü korudu ancak, dış ticaret fazlası 2009 Mart ayına göre yüzde 3,5 oranında geriledi. Çin, Avrupa Birliği'yle olan ticaretinde dış ticaret fazlası vermeye devam ediyor ancak bu rakamlarda da yüzde 13,1 oranında bir gerileme söz konusu. Çin, Japonya ile gerçekleştirilen ticarette ise açık vermeye devam ediyor. Hatta üçe katlandığını söylemek bile mümkün. Yuan'ın değerinin düşük tutulduğu konusunda iddiaların gündeme getirildiği günümüzde bu yeni dış ticaret tablosu birçok argümanın yeniden ele alınmasına neden olabilir. Çin'in bu yılın ilk çeyreğindeki ticaret fazlası 14,5 milyar dolar. Bakalım önümüzdeki 3 çeyrek neler gösterecek.

    

İç Moğolistan'da elektriğin yüzde 20'si rüzgardan

Çin'in İç Moğolistan Özerk Bölgesi'nde rüzgar kurulu gücü son 5 yılda 40 kat arttı. Bölgedeki elektriğin yaklaşık yüzde 20'si Şubat ayında rüzgar enerjisinden sağlandı. İç Moğolistan Elektrik Üretim Şirketi Genel Müdürü Zhang Fusheng, bu rakamın rüzgar enerjisini en iyi kullanan Danimarka gibi ülkelerdekine yakın olduğunu söylüyor.

    

Çin'de 3G yatırımları sürüyor

Çin, 2011 yılına kadar 150 milyon 3G kullanıcısına ulaşmayı hedefliyor. Hedefe ulaşmak için yapılması beklenen yatırımın da aynı tarihlerde 400 milyar yuanı yani 58 milyar doları geçmesi bekleniyor. Şu ana kadar 160 milyar yuan, Çin'deki üç cep telefonu operatörü tarafından teknolojik altyapı için harcanmış durumda.

    

2011 yılına kadar teknolojinin yaygınlaştırılması için 400 binin üzerinde 3G baz istasyonu kurulması planlanıyor. Şubat ayına gelindiğinde, ülkedeki 3G kullanıcı sayısı 16 milyonu geçmişti. 3G ile birikte bilindiği gibi cep telefonlarından daha fazla veri akışı gerçekleştirilebiliyor ve bu sayede internete cepten erişim daha klay hal geliyor. Çin'de 2009 sonu itibariyle geniş bant kullanıcılarının sayısı 346 milyon olarak belirtiliyor. Bunların yüzde 90'ı internet kullanıcısı.

    

Rakamlarla Çin ekonomisi 

• Çin'in yabancı para rezervi, Mart ayı sonunda 2 trilyon 447 milyar dolara ulaşarak yeni bir rekora imza attı.
• Maden arama çalışmaları sonucunda 2009 yılında Çin'de, 3 milyar 520 milyon ton yeni demir rezervi bulundu.
• 2009 yılında Çin'in dış borcu 428 milyar doları aştı.

Çin ekonomisinin yeni güç merkezleri-2

Özgür Gürbüz-CRI Türkçe Servisi / 20 Nisan 2010

Daha önce sizlere Çin ekonomisindeki geleceğin güç merkezlerinden üç tanesini tanıtmıştık. Bunlar Xinjiang Uygur Özerk Bölgesi, Tibet Özerk Bölgesi ve Chengdu-Chongching ekonomik bölgesiydi. Bu hafta sizlere üç merkezi daha tanıtacağız. Beibu Körfezi Ekonomi Bölgesi, Wanjiang Nehri Kentsel Bölgesi ve Tayvan Körfezi'ne bakan Fujian Eyaleti.

    

Beibu Körfezi Ekonomi Bölgesi, Çin ve ASEAN - Güneydoğu Asya Ülkeleri Birliği tarafından oluşturulan dünyanın kalkınmakta olan ülkeler için oluşturulmuş en büyük serbest bölgesinde kritik bir öneme sahip. Çin'in Guangxi Zhuang özerk bölgesinde yer alan Beibu, özellikle ASEAN ülkelerine olan yakınlığı nedeniyle coğrafi konumuyla öne çıkıyor. Altı kent bu alanda ön plana çıkıyor. Nanning, Beihai, Qinzhou, Fangchenggang, Chongzuo ve Yulin. Kentler 42 bin 500 kilometrekarelik bir alana ve 12 milyondan fazla nüfusa sahip. Guangxi Beibu Körfezi'nin tam ortasında yer alıyor. ASEAN için bir ticaret merkezi olmaya hazırlanıyor.

    

Anhui sınırları içerisindeki Wanjiang Nehri Kentsel Bölgesi, ülke genelinde endüstriyel transferin tanıtım alanı olarak belirlendi. Böyle bir vasfa sahip tek bölge. Merkezi hükümet, "önce hareket et, önce dene" politikasını uygulamada Wanjiang'a diğer bölgelerin önünde olma yetkisi verdi. Çin'in orta bölgelerinin kalkınması için lokomotif görevi üstlenmesi beklenen Wanjiang, aynı zamanda ileri üretim teknolojileri ve servis sektörü için de önderlik yapacak. Bölge, coğrafi konumu, fiyat rekabetindeki avantajı nedeniyle Yangtze Nehri Delta'sında yer alan ve diğer bölgelere sıçramak isteyen firmalar için ideal bir merkez. Ekipman üretimi, ham madde endüstrileri, tekstil, yüksek teknolojiler, modern tarım ve nodern servis sektörü bölge ekonomisinin 6 temel noktasını oluşturuyor. Ekonomik alan 9 kenti kapsıyor. 2015 yılında toplam bölgesel hasılanın 2008 rakamını ikiye katlaması bekleniyor.

    

Geleceğin altı güç merkezinin sonuncusu ise Tayvan Boğazı'nın batı yakası ve Fujian eyaleti olacak. Doğuda Tayvan'a bakan, Yangtze Nehri Deltası'yla Pearl River Delta'sının birleştiren bölgenin merkezi Fujian eyaleti olacak. Fujian'la beraber Guangdong ve Zheijiang eyaletlerini de etkileyecek olan ekonomik kalkınma planları, Tayvan'la ortak dil ve kültürel bağları taşıması nedeniyle bölgede güçlü bir ekonomik işbirliği firsatı yaratacak. Tayvan'la yeni bir ticaret kanalı haline gelecek bölge aynı zamanda turizm için ulusal merkez haline getirilecek ve bölge için yeni bir sektör daha ön plana çıkacak. Wuyi dağları gibi doğal güzellikler de turizmin odağı haline gelecek. Tüm bu planlar, öne çıkan ve değişik görevler üstlenen bölgeler, Çin'in ekonomik kalkınmayı ülke çapında geliştirme planlarının bir parçası. İleriki yıllar, Çin'in tüm bölgeleri için yeni gelişmelere açık görünüyor.

Çin ekonomisinde geçen hafta (30 Mart – 5 Nisan 2010)

Özgür Gürbüz-CRI Türkçe Servisi / 6 Nisan 2010

Mart ayının sonunda Pekin'i etkisi altına alan toz fırtınası tüm dünyada haber bültenlerinde yer aldı. Meteoroloji uzmanları, Nisan ve Mayıs ayları içerisinde 8 ila 10 arasında kum fırtınasının daha Kuzey Çin'i etkileyeceğini söylüyor. Ulusal İklim Merkezi Baş Tahmincisi Zang Peiqun, Mart ayındaki sıcak günlerin kumları kuruttuğunu, sonraki günlerde yaşanan soğuk havanın ise rüzgarlara neden olarak kum fırtınaları yarattığını söylüyor. 2006 yılında Beijing'i etkisi altına alan kum fırtınası, kenti adeta 300 bin ton kumla kaplamıştı. 2000-2009 yılları arasında kum fırtınası kaynaklarını kontrol etmek için tam 4 milyar yuan harcandı. 

Programımıza havayla ilgili bir haberle başladık, bir başka havamızı ilgilendiren ekonomi haberiyle devam edelim. İklim değişikliğiyle mücadelede düşük karbon ekonomisine geçişin büyük fırsatlar yaratacağı belirtiliyor. 

İngiltere, ABD, Hindistan, Almanya, Brezilya, Nijerya, Avustralya, Güney Afrika Cumhuriyeti ve Çin'de faaliyet gösteren araştırma kuruluşlarının oluşturduğu "Küresel İklim Ağı"nın raporunda, iklim değişikliğiyle mücadelenin bir parçası olarak, yenilenebilir enerji kaynaklarının geliştirilmesinin ve akıllı elektrik şebekelerinin kurulmasının çok sayıda yeni iş fırsatı yaratacağına işaret edildi. Raporda, 2020 yılına kadar, adı geçen 9 ülkede 19 milyon 500 bin kişiye yeni istihdam olanağı sağlanabileceği öngörüsünde bulunuluyor. Raporun Çin'le ilgili bölümünde, rüzgar, güneş ve hidroelektrik enerji projelerinin ülkede 6 milyon 790 bin kişiye iş olanağı yaratacağına dikkat çekilmiş. 

Geçtiğimiz günlerde Ford Motor'dan Volvo'yu satın alan Çinli otomobil üreticisi Geely, Volvo'ya 900 milyon dolarlık ek bir yatırım yapacağını açıkladı. Geely, Volvo'yu Ford Motor'dan 1 milyar 800 milyon dolara satın almıştı. 900 milyon dolarlık ek yatırımla Volvo'nun Geely'e olan maliyeti 2 milyar 700 milyon doları bulacak.

    

Çin, meşrubat firmaları için bir cennet olma yolunda emin adımlarla ilerliyor. Hızlı büyüyen ekonomi, artan ücretler Çin'in 1 milyar 300 milyonluk nüfusunun eğlenceye ayıracak daha fazla boş zamanının olmasına yol açıyor. 2009'un son çeyreğinde satışları yüzde 29 oranında artan Coca Cola'nın küresel net geliri de bu artıştan aldığı destekle yüzde ellinin üstünde artı.

    

Aslında Coca Cola, Çin'deki pazarını daha fazla büyütmek istiyordu. 2009 Mart ayında, şirketin Çin'in en büyük meyve suyu üreticisi Huiyan İçecek Grubu'nu, 2 milyar 300 milyon dolar karşılığında alma çabası, pazardaki rekabete zarar vereceği gerekçesiyle hükümet tarafından engellendi. Coca Cola halihazırda Çin'deki soda pazarının yüzde 52,5'ini, Pepsi ise yüzde 33'ünü elinde tutuyor.

    

Sadece alkolsüz içecekler değil şarap pazarında da büyüme bekleniyor. 2013 yılında dünyanın en çok şarap tüketen yedinci ülkesinin Çin olması bekleniyor. Uzmanlar, Hong Kong'ta 1982 yılına ait 6 litre "Chateau Lafite"e Ocak ayında 46 bin dolar ödenmesini biraz şaraba olan ilgiye biraz da gösterişe bağlıyor.

    

Çin Ulusal Petrol Şirketi ve Shell, Çin'in Sichuan eyaletinde doğalgaz aramak ve çıkarmak için 30 yıllık bir kontrat imzaladılar. Çin hükümetinden kontratın onayı için karar bekleyen iki firma, 4 bin kilometrekarelik bir alanda doğal gaz üretimi yapacak. Şu aşamada iki firma da yatırım bedeli ve olası üretim miktarı hakkında bilgi vermekten kaçınıyor. Çin'in doğalgaz talebini karşılamak için yeni üretim sahaları açılması dışında yürütülen çabalar da var. Kömürden metan elde etme çalışmaları hala devam ediyor. Kömür kökenli doğalgaz üretiminin bu yıl 10 milyar metrekübü bulması planlanıyor.

    

Artan doğalgaz talebini karşılamak için çalışmalarını ülke dışına da taşıyan Çin, Avustralya'dan yılda 3,6 milyon ton LNG (sıvılaştırılmış doğalgaz) almak için 20 yıllık bir anlaşmaya da imza attı. Anlaşmanın maddi değeri, ham petrolün varil fiyatını 70 dolardan hesaplarsak 40 milyar doları buluyor.

    

Dünyanın en büyük madencilik firmalarından merkezi İngiltere'de olan Rio Tinto'nun dört çalışanı, ticari sırları çalmak ve rüşvet suçlarından yargılandıkları Shangai Temyiz Mahkemesi'nde hüküm giydi. Aralarında firmanın üst düzey yöneticilerinden Avustralya vatandaşı Stern Hu'nun da bulunduğu şirket mensupları, 7 ile 14 yıl arasında ceza aldılar. Stern Hu, rüşvet verdiği için 7, devlete ait çelik şirketinden ticari sırları çaldığı için de 5 yıl olmak üzere 12 yıl ceza aldı. Hu'nun cezası indirimlerden sonra 10 yıla düşürüldü. Suçlu olduğunu kabul eden Stern Hu, savcıların iddia ettiği 1 milyon doları bulan rüşvet miktarına ise itiraz etti.

    

Otomobil dünyasından kısa bir haberle programımıza devam edelim. Geçtiğimiz günlerde Ford Motor'dan Volvo'yu satan alan Çinli otomobil üreticisi Geely, Volvo'ya 900 milyon dolarlık ek bir yatırım daha yapacağını açıkladı. Geely Volvo'yu Ford Motor'dan 1 milyar 800 milyon dolara satın almıştı. 900 milyon dolarlık ek yatırımla Volvo'nun Geely'e olan maliyeti 2 milyar 700 milyon doları bulacak.

    

Rakamlarla Çin Ekonomisi   

• 2009 yılında Çin'in ham petrol üretimi 189 milyon ton, ithalatı ise 199 milyon ton oldu. Çin'in petrolde dışa bağımlılığı, birçok uzmanca uyarı seviyesi kabul edilen yüzde 50'yi geçerek yüzde 51,29 oranına ulaştı.
• Çin İnşaat Bankası 2009 yılında net karının yüzde 15,32 artarak 15 milyar 650 milyon dolara ulaştığını açıkladı.
• Asya'nın petrol rafineri devi Sinopec, Angola'da bir petrol sahasına 16 milyar 770 milyon yuan, yani 2 milyar 460 milyon dolar yatırarak ham petrol üretimini arttırma kararı aldı.
• Çin'in sabit varlık yatırımları Şubat ayında 190 milyar 620 milyon dolara ulaştı. Bu yatırımın 46 milyar doları emlak sektöründe yapıldı.

Çin ekonomisinin yeni güç merkezleri

Özgür Gürbüz-CRI Türkçe Servisi / 6 Nisan 2010

Ağırlıklı olarak Çin'in güneydoğusuna yayılmış olan ekonomi merkezlerini ülke geneline yaymak isteyen Çin'de altı bölgenin adı öne çıkıyor. Bunlardan üçünü bu programımızda diğer üçünü ise gelecek programımızda tanıtacağız. Çin'in gelecekte çekim merkezi olması planlanan merkezlerinden ilki Xinjiang Uygur Özerk Bölgesi. Zengin petrol yatakları ve Çin'in en büyük doğalgaz üretim merkezi olan Xinjiang için ekonomik kalkınma planı yakında tamamlanacak. Ekonomik plan Xinjiang'ın petrokimyasal kaynaklarına, kömür ve demir dışı madenlerine ve tarıma odaklanacak. Yatırımların önümüzdeki üç yıl içerisinde yavaş yavaş artması, finansmanın da merkezi hükümet kadar komşu bölgelerden sağlanacak. Büyük yatırımların devlet şirketlerince üstleneceği bölgenin kalkınmasında turizmin katkısının da olması bekleniyor. 

Önümüzdeki yıllarda ekonomik kalkınma ve gelişme yönünden ön plana çıkacağı tahmin edilen bölgelerin ikincisiyse Tibet Özerk Bölgesi. Geleneksel olarak tarım ve hayvancılığa dayanan Tibet'in ekonomik planında bölgedeki madenlerin tespit edilmesi ve çevreye zarar vermeden kullanılması var. "Sıra ile kalkınma" hedefinin esas alındığı bölge, doğal kaynaklar için stratejik bir rezerv olarak korunacak. Bölgede 3 binden fazla tespit edilmiş maden var ve Çin'in en büyük krom ve bakır rezervlerine sahip. Buradan gelecek gelirlerle bölgedeki yoksulluğun azaltılması amaçlanıyor. Turizm Tibet için çok önemli bir başka gelir kaynağı olacak. 

İleriki yıllarda Çin'in ekonomik alanda lokomotif görevi üstlenecek bir başka bölgesi ise Chengdu ve Chongqing ekonomik alanı. Çin'in güneybatısındaki Sichuan eyaletinin merkezi Chengdu ve Chongqing kenti, batıdaki az kalkınmış bölgelerin geliştirilmesi planı kapsamında öne çıkan iki yer. Ulusal Kalkınma ve Reform Komisyonu, Sichuan bölgesinde 15 kent ve Chongching sınırları içerisinde kalan 31 bölgeyi kalkınma planı kapsamına aldı. Toplam 200 bin kilometrekarelik bir alan bu kapsamda değerlendirilecek. Çin'in ilk serbest limanı yine Chongching'de inşa ediliyor.