17 Ekim 2010 Pazar

Çin-Türkiye ekonomik işbirliğinde yeni bir dönem

Türkiye'ye resmi bir ziyarette bulunan Çin Başbakanı Wen Jiabao, Ankara'da Türkiye Cumhuriyeti Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan, İstanbul'da ise Türkiye Cumhurbaşkanı Abdullah Gül ile görüştü. Görüşmelerin en önemli sonucu kuşkusuz, iki ülke arasında stratejik işbirliği ilişkilerinin kurulmasına karar verilmesiydi. Çin Dışişleri Bakanı Yang Jiechi'ın da belirttiği gibi Çin-Türkiye ilişkileri böylece yeni bir döneme girdi.

Bu yeni sürecin etkileri kuşkusuz birçok alanda kendini gösterecek. Kültür, sanat, diplomasi ve kuşkusuz ekonomi. Çin Başbakanı Wen Jiabao'nun Türkiye gezisi sırasında zaten ilk pırıltılar görülmeye başlandı. İki başbakanın Ankara'daki görüşmesinde altyapı inşaatı, telekomünikasyon ve karşılıklı ticaret alanlarında sekiz farklı anlaşmaya imza atıldı. Gündeme gelen ilk ekonomik işbirliği konusu demiryolu yatırımı oldu. Başbakan Erdoğan, Çin ile birlikte Türkiye'de 5 bin kilometre uzunluğunda tren yolu yapılması için görüştüklerini açıkladı. Çin halihazırda, İstanbul-Ankara arasında inşa edilen hızlı tren projesinde aktif rol alıyor ve dünyanın demiryolu ulaşımı ve inşaatında sayılı ülkeler arasında yer alıyor. Birkaç hafta önce yaptığım Beijing-Tianjin hızlı tren yolculuğunda, 330 kilometreyle giderken kırmızı çayımı yudumlayan bendeniz de builerlemeye bizzat kendi gözlerimle şahit oldum.

Çin Demiryolları Bakanı Liu Zhijun ile TCDD Genel Müdürü Süleyman Karaman, Wen Jiabao ile Erdoğan'ın görüşmesinden önce Ankara'da biraraya geldi ve Türkiye'deki Yüksek Hızlı Trenle (YHT) Ankara'dan Polatlı'ya kadar seyahat etti. Bakan Zhijun, yolculuk boyunca Karaman'dan Ankara-Eskişehir ve yapımı süren diğer hızlı tren hatlarına ilişkin bilgi aldı. Çin'in son yıllarda hızlı tren ve tren teknolojilerinde çok hızlı geliştiğine işaret eden Karaman, “Bizler de onların tecrübelerinden yararlamaya çalışacağız” açıklamasını yapıyor. Çin Demiryolları Bakanlığı Başmühendisi He Huawu da yaptığı açıklamada, Çin'de şehirlerarası seyahatlerde ekonomik olması sebebiyle genelde hızlı trenin tercih edildiğine dikkat çekiyor. Ankara-Eskişehir yüksek hızlı tren prjesi iki ülkenin demiryolu alanındaki işbirliğinin sadece bir örneği. TCDD, Mekke-Medine hızlı tren hattının üstyapısı ve işletmeciliği konusunda da Çin'le beraber çalışmıştı. Türkiye'deki hızlı tren yapım hatlarında 40'a yakın Çinli çalışıyor ve olası anlaşmalarla bu sayının artması bekleniyor. İki ülke başka ülkelerde yapılacak hızlı tren hatlarında da beraber çalışmayı planlıyor.

Demiryolları sadece bir örnek. İki liderin buluşmasında karşılıklı ticaret hacminin 2015'e kadar 50 milyar, 2020'ye kadar da 100 milyar ABD Doları'na çıkarılması planlandı. 2000'de 1 milyar dolar civarında olan bu rakam, 13 milyar dolarlara yaklaşmış, 2009'da ise küresel kriz nedeniyle 10 milyar dolara gerilemişti. Şimdi hedef çok daha büyük. Türk işadamlarıya buluşan Wen Jiabao, bu hedefe ulaşırken dengeli bir ticaretin oluşturulması gerektiğinin de altını çizdi.Çin'den daha fazla ticaret heyetinin Türkiye'ye gönderileceğini söyleyen Wen, daha fazla Türk Malı ürünün Çin'e getirilmesi için çalışmaları hızlandıracaklarını ve sürdürülebilir bir ticari ilişki kurmaya çalışacaklarını belirtti. Çin Başbakanı, Çin'in Türkiye'nin finans piyasasını sağlamlaştırmak için Türk devlet tahvili alacağını da söyledi.

En önemli anlaşmalardan biri de kuşkusuz, karşılıklı ticaretin iki ülkenin para birimleriyle yapılacak olması. Çin ile Türkiye arasındaki bu yni süeçte hiç kuşkusuz sadece ekonomi değil, kültür ve turizm de önemli rol oynayacak. Çin'den Türkiye'ye giden turist sayısının 2008'deki 50 binden bugün 100 bine çıkmış olması da ilk olumlu işaret olarak değerlendirilebilir.

Bu yazı çeşitli kaynaklardan derlenmiştir.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder