Çin'de konut piyasası

Özgür Gürbüz-CRI Türkçe Servisi / 16 Mart 2010

Bugünlerde "kaplumbağa olmak varmış, başımı sokacak bir yer aramak zorunda kalmazdım" diyenlerin sayısı tüm dünyada artıyor. Aradığınız standartlarda bir konut bulmak her yerde olduğu gibi Çin'de de zor. 

Başta yeni evli çiftler olmak üzere ilk evlerini almak isteyenlerin işlerini biraz olsun kolaylaştırmak için Çin Hükümeti, 2009 Aralık ayında aldığı yeni önlemlerle hızla yükselen konut fiyatlarını kontrol altında tutmaya çalışıyor. Bu önlemler arasında, ucuz ve kirası düşük yeni evlerin inşa edilmesi, ikinci el ev alımlarında peşinat için ödenen miktarın yükseltilmesi, Çin Merkez Bankası'nın mevduat garantisi oranını yükselterek kredilere sınırlama getirilmesi ve bu sayede miktarını azaltarak olası bir emlak balonu oluşmasını önleme çabaları başta geliyor. Bu önlemlerin sonucunda ev alım satım rakamları düştü, birçok alıcı beklemeyi seçti ancak ev fiyatlarındaki artış Ocak 2010'da da yüzde 9,5 oranında arttı. 

Emlak sektöründeki birçok uzman, hükümetin aldığı tedbirlerin 2010 yılı içerisinde hemen etkisini göstermeyeceği konusunda birleşiyor. İnşaat firmalarının elinde yeni ev inşası için yeterli miktarda nakit olduğunu belirten sektör temsilcileri, bu nedenle ev fiyatlarının 2010'un ilk yarısında bir düşüş yaşamayacağı ve yıl sonunda yüzde 4 ile 5 arasında bir fiyat artışının sürpriz olmayacağı görüşünde. Yıllık yüzde 4 ile 5 oranında gerçekleşecek bir artış, özellikle 2009 yılıyla karşılaştırıldığında, "düşük bir oran" olarak nitelendirilebilir. 2009 Haziran ayıyla başlayan yükselme eğilimi, Ağustos ayında bir önceki yıla göre yüzde 2, Kasım'da yüzde 5,7 ve Ocak 2010'da yine bir önceki yıla göre yüzde 9,5 artış göstermişti. Ulusal İstatistik Bürosu tarafından açıklanan 2010 Şubat ayına ait veriler de artış eğiliminin devam ettiği görüşünde. Çin'in 70 büyük kentinde fiyatlar geçen Şubat ayına göre yüzde 10,7 oranında arttı. Son 23 ayda yaşanan en hızlı artış gerçekleşti. 

Cheung Kong Emlak Acentası direktörü William Kwok, 2010 yılında fiyatların dengelenmesini bekliyor. Piyasanın başaşağı gitmesini beklemeyen William Kwok, 2009'da büyük kentlerde görülen yüzde 50'ye varan artışlardan sonra fiyatlarda bazı düzeltmelerin olmasını kaçınılmaz olarak niteliyor. Beijing'de ev almak isteyenler, metrekare başına ortalama 22 bin yuan civarında bir bedel ödemek zorunda. Bu da, 100 metrekare büyüklüğünde ev almak isteyenlerin yaklaşık 2 milyon yuan, yani 450 bin TL civarında bir parayı gözden çıkarmaları anlamına geliyor. Shangai ve Beijing'de ortalama gelire sahip bir kişinin iki odalı ev alması için 20 ile 30 yıllık gelirini eve yatırması gerekiyor. Uluslararası ortalama ise 6 yıl civarında.

    

Başbakan Wen Jiabao, sorunu çözmek için merkezi hükümetin 2010 yılında 9 milyar 250 milyon ABD Doları'na denk düşen, 63 milyar 200 milyon yuanlık bir bütçeyi, düşük gelirliler için konut inşa etmek üzere ayırdığını açıkladı. Çin hükümeti ayrıca 3 milyon ucuz konut inşa etmeyi ve 2 milyon 800 bin gecekonduyu da elden geçirecek